ابوذر در جلسه‌ای خصوصی از پیامبر گرامی(صلی الله علیه و آله و سلم) در باره‌ی برترین آیات پرسید. پیامبر فرمودند: "آیة الکرسی."(1) زیرا در آن آ‌یه‌ی کر‌یمه، کلمه شر‌یف "حی قیوم" ذکر شده است. همچنین گفته شده که در آن اسم اعظم الهی است(2)، چنانکه در آن سخن از توحید و علم و قدرت مطلقه خداوند و همچنین عرش و کرسی به میان آمده است.
گرچه ممکن است سوره "فاتحة الکتاب" برترین سوره باشد، زیرا خداوند در تکریم آن میفرماید: "لقد اتیناک سبعاً من المثانی والقران العظ‌یم"(3)، چنانکه آن را عصاره قرآن دانستهاند ولی برترین سوره بودنِ فاتحة الکتاب با برترین آیه بودنِ آیة‌الکرسی منافات ندارد، زیرا یکی مربوط به سوره است و دیگری مربوط به آیه؛ یعنی یکی نسبت یابی بین سوره‌هاست و دیگری نسبت سنجی بین آیهها.
ابوذر از رسول گرامی(صلی الله علیه و آله و سلم) سؤال کرد: آیا مطلبی در قرآن یافت میشود که در کتابهای انبیای گذشته هم آمده باشد؟ آن حضرت فرمود: آری و آن عبارت است از اهمیت و فضیلت خودسازی و تهذ‌یب و تزکیه روح که از بهترین و برجستهترین مسا‌یل انسانی است: "قد أفلح من تزکی * و ذکر اسم ربه فصلی * بل تؤثرون الحیوة الدنیا * والاخرة خیر و أبقی * إن هذا لفی الصحف الأُولی * صحف إبراهیم و موسی."(4) خداوند سبحان، تزکیه روح و یاد حق و نماز را زمینه فلاح و رستگاری میداند. کسی که زمین را کند و کاو و آبیاری میکند تا بذر را شکوفا ساخته، آن را از پوسیدگی رها‌یی بخشد، به "فلّاح" موسوم است و بر این اساس مفلح کسی است که بذر توحید و فطرت را در مزرعه دل شکوفا کرده، آن را به ثمر می‌رساند.
آیات مزبور، مانع فلاح و تهذ‌یب نفس را سرگرمی به دنیا میداند. از ا‌ینجا معلوم میشود که تهذ‌یب نفس و یاد حق و نماز گرچه در دنیا سودمند است ولی آثار مهم آن مربوط به آخرت است.
مطالب یاد شده یقیناً در صحا‌یف پیامبرانی هم که بین ابراهیم و موسی و بعد از موسی و قبل از رسول اکرم(علیهمالسلام) آمدهاند موجود بوده است، چنانکه درباره انجیل آمده است: "مصدقاً لما بین ید‌یه."(5) یعنی عیسی آنچه را که در تورات آمده تصد‌یق کرده است، که یکی از مطالبی که در تورات است اهمیت خودسازی و تهذ‌یب روح می‌‌باشد، گذشته از آن که بسیاری از برنامههای عیسوی درباره تزکیه نفس است.
پینوشتها:
1- بحارالانوار، ج 74، ص 71.
2- بحارالانوار، ج 90، ص 223.
3- سوره حجر، آیه 87 .
4- سوره اعلی، آیات 14 ـ 19.
5 ـ سوره مائده، آیه 46.
برگرفته از سیره رسول اکرم(صلی الله علیه و آله)، آیة الله جوادی آملی .
تنظیم گروه دین و اندیشه تبیان، فراوری هدهدی .
کلمات کلیدی:
همه انسانها در مقابل اعمال خود مسئول و پاسخگو هستند چه در مقابل قانون مادی و چه در مقابل قانون الهی. البته قانون مادی در بین مسلمانان به نوعی همان قانون الهی است چرا که قوانین ما بر اساس قرآن و احکام الهی تنظیم می‌شوند و اگر جایی میبینیم که قانون ما اشکال دارد ربطی به قانون اسلام ندارد چرا که یا ما قانون را کامل تنظیم نکردهایم و یا قانون و حکم الهی را درست درک نکرده و در نتیجه قانون درستی وضع نکردهایم .
بهرحال اگر دستورات الهی را به کار بندیم قطعا سعادتمند میشویم و هیچ شکی در این امر نیست .
خداوند در ضمن آیهای میفرماید:
کلمات کلیدی:
لباس جهنمی را در آورده و لباس بهشتی به تن کنیم !
لباس بهشتی ازآن کسانی خواهد بود که دو ویژگی داشته باشند؛ایمان و عمل صالح،و بهره‌مندی ازاین لباس مخصوص کسانی خواهدبود که واردبهشت می‌شوند.لیکن آنها که بخاطراعمالشان به جهنم می‌رونددرآنجا باید لباس خاص آن مکان را بپوشند.
کلمات کلیدی:
بهترین دعا برای ثروتمند شدن
خدا کند یقین براى انسان روزى شود! آیا آدمى هست که مى ترسد از گرسنگى بمیرد؟! ولى باید بداند هم چنان که امکان دارد از گرسنگى بمیرد، اگر مردن او مقدّر شده باشد، ممکن است از سیرى بمیرد.
چه قدر خوب است انسان از ناحیه ى امر روزى راحت باشد، زیرا همّ و غم روزى بدتر از زحمت کار است. کسى که به همّ و غم روزى مبتلاست، شب و روز کار مى کند و پیوسته غصّه ى روزى را مى خورد!
از موارد تجربه شده و مفید ختم «اذا وقعه» است که از امام سجاد علیه‌السلام روایت شده و علامه مجلسی (ره) آن را نقل نموده اند. این ختم به صورت زیر می‌‌باشد:
کلمات کلیدی:
فیلسوفی از گونهی دیگر
به بهانه‌ی بزرگداشت صدرالمتالهین شیرازی
صدرالدین سرانجام در 1050هجری قمری چهارمین سفر عقلی خود را به پایان رساند: سفری از خلق به سوی حق؛ سفری به هستِ نیست؛ سفر مرگ، تا آن گونه که خود می‌خواست در بی زمانیِ مطلق و در شکوه تجرّد محض، جهان ذهنی خود را با جهان عینیِ فراسو یکسان ببیند. صدرالدین در بازگشت از هفتمین سفر پیاده از بیت الله، فیلسوفانه و نه فقیهانه، به دیدار غیب رفت؛ «وحدت»، «فعلیت»و «علت» را به عیان دید؛ «جوهر» خویش را به تعالی رساند و خود «حکمت متعالیه» شد.
کلمات کلیدی:
فضیلت و خواص سوره نصر
هر کس سوره نصر را قرائت نماید به او اجری مانند کسی که در فتح مکه همراه با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم جنگیده و به شهادت رسیده است داده می شود. وهر کس بعد از سوره حمد قرائت کند نمازش به بهترین وجه قبول است.
کلمات کلیدی:
فضیلت و خواص سوره های ناس و فلق
با سوره های فلق و ناس می توان بهترین امنیت را برای خود و خانواده خود به وجود آورد و شر حسودان و بدخواهان را خنثی نمود.
کلمات کلیدی:
آیا شفاعت معصومین در آمرزش گناهان مؤثر است ؟
شفاعت به مفهوم صحیح کلمه به افراد آلوده هشدار می دهد که تمام پل های پشت سر خود را ویران نکنند و تمام خطوط ارتباطی را با اولیاء اللّه قطع ننمایند و اگر آلوده گناهانی شدند، مأیوس نشوند و در هر جا هستند، بازگشت را شروع کنند و به استقبال رحمت واسعه الهی بشتابند.
بدون شک مجازات های الهی در قیامت، خواه زودگذر باشد یا طولانی و ابدی، خواه جنبه جسمانی داشته باشد یا روحانی، خواه آن ها را اثر طبیعی اعمال بدانیم یا قراردادی، به هر حال جنبه انتقامی ندارد و همه آن ها در مسیر تربیت انسان و ضامن اجرای قوانین الهی است که برای ترقّی و کمال انسان ها تعیین شده است. به همین دلیل در عین اینکه عذاب قیامت در قرآن مجید بسیار شدید توصیف گردیده است، راه های نجات از هر سو به روی انسان گشوده شده و به گنهکاران فرصت داده می شود که از راه خطا بازگردند و خویش را اصلاح کنند و به سوی خدا راه یابند.
شفاعت یکی از این راه هاست؛ زیرا شفاعت به مفهوم صحیح کلمه به افراد آلوده هشدار می دهد که تمام پل های پشت سر خود را ویران نکنند و تمام خطوط ارتباطی را با اولیاء اللّه قطع ننمایند و اگر آلوده گناهانی شدند، مأیوس نشوند و در هر جا هستند، بازگشت را شروع کنند و به استقبال رحمت واسعه الهی بشتابند.
آثار شفاعت
وساطت و شفاعت پیامبران در پیشگاه خداوند، براى آمرزش گناهکاران تأثیر بسیاری دارد:
«وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ»؛ «و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو پراکنده می شدند؛ پس آن ها را ببخش و برای آن ها آمرزش بطلب».(1)
در آیه دیگری نیز می فرماید: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاّ لِیُطاعَ بِإِذْنِ اللّهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللّهَ تَوّابًا رَحیمًا»؛ «ما هیچ پیامبری را نفرستادیم، مگر برای اینکه به فرمان خدا از وی اطاعت شود، و اگر این مخالفان هنگامی که به خود ستم می کردند (و فرمان های خدا را زیر پا می گذاردند)، به نزد تو می آمدند و از خدا طلب آمرزش می کردند؛ و پیامبر هم برای آن ها استغفار می کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می یافتند».(2)
آرزوی شفاعت
اعراض کنندگان از قرآن و فراموش کنندگان قیامت، آرزومند بهره مندى از شفاعت شفیعان در قیامت هستند:
« وَ لَقَدْ جِئْناهُمْ بِکِتابٍ فَصَّلْناهُ عَلی عِلْمٍ هُدًی وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ* هَلْ یَنْظُرُونَ إِلاّ تَأْویلَهُ یَوْمَ یَأْتی تَأْویلُهُ یَقُولُ الَّذینَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ فَهَلْ لَنا مِنْ شُفَعاءَ فَیَشْفَعُوا لَنا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَیْرَ الَّذی کُنّا نَعْمَلُ قَدْ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما کانُوا یَفْتَرُونَ»؛ « ما کتابی برای آن ها آوردیم که (اسرار و رموز) آن را با آگاهی شرح دادیم؛ (کتابی) که مایه هدایت و رحمت برای جمعیّتی است که ایمان می آورند. آیا آن ها جز انتظار تأویل آیات (و فرا رسیدن تهدیدهای الهی) دارند؟ آن روز که تأویل آن ها فرا رسد، (کار از کار گذشته، و پشیمانی سودی ندارد؛ و) کسانی که قبلاً آن را فراموش کرده بودند، می گویند: فرستادگان پروردگار ما، حق را آوردند؛ آیا (امروز) شفیعانی برای ما وجود دارند که برای ما شفاعت کنند؟ یا (به ما اجازه داده شود به دنیا) بازگردیم، و اعمالی غیر از آنچه انجام می دادیم، انجام دهیم؟! (ولی) آن ها سرمایه وجود خود را از دست داده اند؛ و معبودهایی را که به دروغ ساخته بودند، همگی از نظرشان گم می شوند. (نه راه بازگشتی دارند، و نه شفیعانی)».(3)
پروردگار شما، خداوندی است که آسمان ها و زمین را در شش روز [= شش دوران] آفرید؛ سپس بر تخت (قدرت) قرار گرفت و به تدبیر کار (جهان) پرداخت؛ هیچ شفاعت کننده ای، جز با اذن او نیست
اذن در شفاعت
شفاعت شفاعت کنندگان، مشروط به اذن خداوند است:
«اللّهُ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی اْلأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاّ بِإِذْنِهِ»؛ « هیچ معبودی نیست، جز خداوند یگانه زنده که قائم به ذات خویش است، و موجودات دیگر قائم به او هستند؛ هیچ گاه خواب سبک و سنگینی او را فرا نمی گیرد؛ (و لحظه ای از تدبیر جهان هستی غافل نمی ماند؛) آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است، از آن اوست؛ کیست که در نزد او، جز به فرمان او شفاعت کند؟».(4)
در آیه دیگری نیز می فرماید: « إِنَّ رَبَّکُمُ اللّهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضَ فی سِتَّةِ أَیّامٍ ثُمَّ اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ یُدَبِّرُ اْلأَمْرَ ما مِنْ شَفیعٍ إِلاّ مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ»؛ « پروردگار شما، خداوندی است که آسمان ها و زمین را در شش روز [= شش دوران] آفرید؛ سپس بر تخت (قدرت) قرار گرفت و به تدبیر کار (جهان) پرداخت؛ هیچ شفاعت کننده ای، جز با اذن او نیست».(5)
« عِبادٌ مُکْرَمُونَ* لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ* یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا یَشْفَعُونَ إِلاّ لِمَنِ ارْتَضی»؛ « آن ها [= فرشتگان] بندگان شایسته اویند. هرگز در سخن بر او پیشی نمی گیرند؛ و (پیوسته) به فرمان او عمل می کنند. او اعمال امروز و آینده و اعمال گذشته آن ها را می داند؛ و آن ها جز برای کسی که خدا راضی (به شفاعت برای او) است، شفاعت نمی کنند».(6)
امید به شفاعت
خداوند پیامبر صلى الله علیه وآله را به برخوردار شدن از مقام شفاعت امیدوار کرده است:
« وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسی أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقامًا مَحْمُودًا»؛ « و پاسی از شب را (از خواب برخیز، و ) قرآن (و نماز) بخوان! این یک وظیفه اضافی برای توست؛ امید است پروردگارت تو را به مقامی در خور ستایش برانگیزد».(7)
امید بنى اسرائیل به شفاعت خویش در قیامت، از سوى انبیا امیدی بیهوده بود:
« یا بَنی إِسْرائیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَنّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَی الْعالَمینَ* وَ اتَّقُوا یَوْمًا لا تَجْزی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئًا وَ لا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ»؛ « ای بنی اسرائیل! نعمت هایی را که به شما ارزانی داشتم، به خاطر بیاورید و (نیز به یاد آورید که) من، شما را بر جهانیان برتری بخشیدم و از آن روز بترسید که کسی مجازات دیگری را نمی پذیرد و نه از او شفاعت پذیرفته می شود».(8)
برخى از گناهکاران به شفاعت اصحاب اعراف از آنان، براى ورود به بهشت امیدوارند:
« وَ عَلَی اْلأَعْرافِ رِجالٌ یَعْرِفُونَ کُلاًّ بِسیماهُمْ وَ نادَوْا أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلامٌ عَلَیْکُمْ لَمْ یَدْخُلُوها وَ هُمْ یَطْمَعُونَ»؛ « و بر اعراف، مردانی هستند که هر یک از آن دو را از چهره شان می شناسند؛ و به بهشتیان صدا می زنند که: درود بر شما باد! امّا داخل بهشت نمی شوند، در حالی که امید آن را دارند».(9)
پی نوشت ها:
1. آل عمران: 159.
2. نساء: 64.
3. اعراف: 53-52.
4. بقره: 255.
5. یونس: 3.
6. انبیاء: 28-26.
7. اسراء: 79.
8. بقره: 48-47.
9. اعراف: 46.
اخذ: بخش قرآن تبیان
کلمات کلیدی:
با به کارگیری 30 شیوه ساده از هنگام بارداری تا پایان دو سالگی افزون بر رشد جسمانی مناسب، زمینه های افزایش بهره هوشی کودکان را تقویت کنید.
بنابر گزارش گروه پزشکی و سلامت واحد مرکزی خبر از آنجا که پایه ریزی و شکل گیری رشد جسمانی و ذهنی کودکان از هنگام بارداری تا پایان دو سالگی است، به کارگیری این 30 شیوه به طور هماهنگ به رشد همه جانبه و مناسب کودک کمک می کند.
کلمات کلیدی:
تعریف بازی
تعریفی جامع و فراگیر از بازی که مورد تأیید همه نظریه پردازان روان شناسی باشد، وجود ندارد.
هر صاحب نظری، براساس تجارب، مشاهدات، اعتقاد و دیدگاه خود، بازی را به نوعی تعریف کرده، و هر یک از این تعاریف، با برجسته سازیِ جنبه ای از بازی، نگرشی ویژه را ارائه کرده است. میان تعاریفی که از بازی ارائه شده است وجوه اشتراک و تشابه بسیاری وجود دارد.
کلمات کلیدی:
