ابعاد جهان 

پایان جهان کجاست ؟

تعداد آسمان ها از قرن های چهارم تا ششم پیش از میلاد مسیح، اخترشناسان یونانی پی بردند که باید بیشتر از یک سایبان (آسمان) وجود داشته باشد. چون اوضاع نسبی ستارگان ثابت، که حول زمین حرکت می‌کنند، ظاهراً تغییری نمی‌کند، اما اوضاع نسبی خورشید، ماه و پنج جسم درخشان ستاره مانند (که امروزه سیارات عطلرد، زهره ، مریخ ، مشتری و زحل می‌گویند) تغییر می‌کنند. در قرآن مجید نیز، جایی که صحبت از حقیقت آسمان می‌کند، لفظ آسمان های هفت گانه به کار برده می‌شود.

روش های مختلف اندازه گیری فواصل کیهانی در حدود صد و پنجاه سال پیش از میلاد، هیپارکوس (Hyparchus  )، فاصله زمین تا ماه را بر حسب قطر زمین به دست آورد. وی روشی را به کار برد که یک قرن پیش از او، به وسیله جسورترین اخترشناس یونانی آریستارکوس (Aristarchus  ) ، پیشنهاد شده بود. آریستاکوس متوجه شده بود که انحنای سایه زمین، وقتی که از ماه می‌گذرد، باید ابعاد نسبی زمین تا ماه را نشان دهد. با پذیرش این نظر و به کمک روش های هندسی می‌توان فاصله زمین تا ماه را بر حسب قطر زمین محاسبه کرد.

• یکی دیگر از روش هایی که با آن می‌توان فاصله‌های کیهانی را محاسبه کرد، استفاده از روش  پالاراکس (Paralax  ) است.

·         روش دیگر استفاده از مثلثات است.   بطلیموس   با استفاده از مثلثات توانست فاصله  راه را از روی پارالاکس آن تعیین کند و نتیجه‌اش با رقم پیشین، که بوسیله هیپارکوس به دست آمده بود، تطبیق می‌کرد.

 البته امروزه روش های مختلف دیگری که خیلی دقیق تر از روش های فوق است، فاصله خورشید از زمین به طور متوسط تقریباً، برابر 5‚149 میلیون کیلومتر است. این فاصله متوسط را واحد نجومی با علامت اختصاری A.U می‌نامند و فاصله‌های دیگر در  منظومه شمسیرا با این واحد می‌سنجند.

سیر تحولی و رشد با گسترش روز افزون علم و ساخت تلسکوپ های دقیق دانشمندان، در اندازه گیری ابعاد جهان روز به روز به نتایج جدیدتری نائل می‌شدند. با ساخته شدن و گسترش این وسایل اندازه گیری، دید بشر نسبت به جهان نیز تغییر یافت. به عنوان مثال با چشم غیر مسلح تقریباً می‌توانیم در حدود 6 هزار ستاره را ببینیم، اما اختراع تلسکوپ ناگهان آشکار کرد که این فقط جزیی از جهان است.

هر چند با به وجود آمدن وسایل دقیق اندازه گیری، دانش نیز نسبت به جهان هستی، گسترش پیدا می‌کرد، اما نظریه‌های مختلفی توسط دانشمندان ارائه می‌گردد. از جمله دانشمندانی که نسبت به ارایه این نظریه‌ها اقدام کردند می‌توان به هرشل ویلیام(Wiliam Herschel) ، اختر شناس آلمانی الاصل انگلیسی یا کوبوس کورنلیس کاپیتن (Jacobus cornelis kapteyn) ، اخترشناس هلندی، شارل مسیر (Charles Messier) و هابل و … اشاره کرد.

پایان جهان کجاست؟

سرانجام بعد از تحقیقات گسترده توسط پیچیده‌ترین تلسکوپ ها، دانشمندان دریافتند که:

·         غیر ازکهکشان ما، کهکشان های دیگری نیز وجود دارد.

·         کهکشان هایی وجود دارند که جرم آن ها بیشتر از کهکشان ماست.

بر اساس مقیاس جدید فاصله‌ها، سن زمین حد اقل 5 میلیارد سال است و این حد با حدسیات زمین شناسان در مورد سن زمین مطابقت دارد.همچنین تلسکوپهای جدید وجود خوشه‌های کهکشانی را نشان می‌دهد.  نیز ظاهراً کهکشان ما جزیی از یک خوشه محلی است که شامل ابرهای ماژلان، کهکشان امرأة المسلسله و سه‌ها ، کهکشان کوچک نزدیک آن و چند کهکشان کوچک دیگر هست که روی هم رفته نوزده عضو را تشکیل می‌دهند.
اگر کهکشان ها خوشه ها را و خوشه‌ها نیز خوشه‌های بزرگ تری را تشکیل می‌دهند، آیا می‌توان گفت که جهان و به تبع آن فضا ، تا بی نهایت گسترده شده است؟ یا این که چرا برای جهان و چه برای فضا انتهایی وجود ندارد؟ در هر حال، دانشمندان با وجود این که با تخمین می‌توانند تا فاصله 9 میلیارد  سال نوری چیزهایی را تشخیص دهند، ولی هنوز هم نشانه‌ای از پایان جهان پیدا نکرده‌اند.