یکی از خصوصیاتی که میتونه تو روابط عمومی و اجتماعی آدم خیلی تأثیر بزاره صفت خوش قولی و به عبارت دیگه وفای به عهده، اینکه آدم رو حرفی که میزنه باشه و زیر قولش نزنه و به عهدی که بسته عمل کنه. این قدر این خصوصیت اخلاقی اهمیت داره که وقتی قرآن میخواد یکی از پیامبران الهی رو معرفی کنه میفرماید : «وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ إِسْمَاعِیلَ إِنَّهُ کَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَکَانَ رَسُولًا نَّبِیًّا؛ حضرت اسماعیل کسی بود که به وعدههای خود عمل میکرد.»
حال وقتی به آیههای قرآن مراجعه میکنیم با دو گروه از وعدهها بر خورد میکنیم یکی وعدههای خداوند و یکی وعدههای شیطان که در این پست قصد دارم این دو گروه از وعدهها رو بررسی کنم تا متوجه شویم که خداوند چه وعدههایی میده و شیطان به ما چه وعدههایی میدهد و کدوم وعدهها محقق می شود:
وعدههای خداوند حق است و هیچگونه باطل در آن راه ندارد، چون همیشه با واقعیتها موافق بوده :
«...أَلا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ. »
«...آگاه باشید وعده خدا حقّ است.»(یونس،55)
«إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِع »
«که آنچه به شما (درباره قیامت) وعده داده مىشود، یقیناً واقعشدنى است.»(مرسلات،7)
« وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیم »
«خداوند، به آنها که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند، وعده آمرزش و پاداش عظیمى داده است »[مائده،9]
از دیگر وعدههایی که در قرآن بسیار به چشم میخورد آیاتی است که بهشت و نعمتهای آن را به مؤمنین، وعده و بشارت میدهد:
«وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها أَبَداً وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِیلاً »
«و کسانى که ایمان آوردهاند و اعمال صالح انجام دادهاند، بزودى آن را در باغهایی از بهشت وارد مىکنیم... وعده حق خداوند است و کیست که در گفتار و وعدههایش، از خدا صادقتر باشد؟»[ نساء،122]
یکی از وعدههایی که خداوند به مؤمنین داده است وعده حکمرانی در زمین است:
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِم»
«خداوند به کسانى از شما که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادهاند وعده مىدهد که قطعاً آنان را حکمران روى زمین خواهد کرد، همان گونه که به پیشینیان آنها خلافت روى زمین را بخشید...»[نور،55]
خداوند همانگونه که به انسان وعده بهشت داده است، به آنها وعده عذاب نیز داده تا بدانند که همه اعمال آنها ثبت و محاسبه شده و لذا مجاز به انجام هر کاری نیستند:
«وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ »
«و دوزخ، میعادگاه همه آنهاست..»[حجر، 43 و 44]
بیشترین و مهمترین وعدههایی که خداوند به بندگان داده است وعدههایی است که مربوط به مسأله روز جزا و یقینی و قریبالوقوع بودن آن میباشد:
«إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعاً وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا إِنَّهُ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُه...»[19]
«بازگشت همه شما به سوی اوست! خداوند وعده حقّى فرموده او آفرینش را آغاز مىکند...»
اما وعدههای شیطان
«الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُکُم بِالْفَحْشَاء وَاللّهُ یَعِدُکُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلاً وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»
شیطان شما را از بینوایی میترساند و به کارهای زشت وامی دارد ، در حالی که خدا شما را به آمرزش خویش و افزونی وعده میدهد خدا گشایش دهنده و داناست. ( بقره، 268)
از علائم و قرائن وساوس شیطانی،یکی امر به فحشاء است،هر گاه آدمی احساس کرد که تمایل به فحشاء دارد بداند که وسوسهای از شیطان است.
«إِنَّمَا یَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاء وَأَن تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ»
او شما را به بدی و زشتی فرمان میدهد و میخواهد که در باره خدا چیزهایی بگویید که بدان آگاه نیستید .» (بقره، 169)
«یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا »
وعدهشان میدهد و به آرزو کردنشان وامی دارد و شیطان جز فریب، وعدهشان ندهد(نساء ، 120 )
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ وَمَن یَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ »
ای کسانی که ایمان آوردهاید ، پای به جای پای شیطان مگذارید و هر که پای به جای پای شیطان گذارد، بداند که او به فحشا و منکر فرمان میدهد.» (نور، 21)
«إِنَّمَا ذَلِکُمُ الشَّیْطَانُ یُخَوِّفُ أَوْلِیَاءهُ فَلاَ تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ »
آن شیطان است که در دل دوستان خود بیم میافکند اگر ایمان آورده ایداز آنها مترسید ، از من بترسید .(آل عمران ، 175)
«إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَ یَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللّهِ وَ عَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ»
شیطان میخواهد با شراب و قمار میان شما کینه و دشمنی افکند و شما را از یاد خدا و نماز بازدارد ، آیا بس میکنید؟( مائده، 91)
«... وَ إِمَّا یُنسِیَنَّکَ الشَّیْطَانُ فَلاَ تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرَى مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ »
اگر شیطان تو را به فراموشی افکند، چون به یادت آمد با آن مردم ستمکاره منشین.(انعام ، 68)
«یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَ مَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا »
به آنها وعده میدهد و به آرزوشان میافکند و شیطان آنان را جز به فریب وعده ندهد.(نساء، 120)
«ذَلِکَ وَ مَن یُعَظِّمْ حُرُمَاتِ اللَّهِ فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ عِندَ رَبِّهِ وَ أُحِلَّتْ لَکُمُ الْأَنْعَامُ إِلَّا مَا یُتْلَى عَلَیْکُمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ »
همچنین هر کس دست از حرام بدارد ، در نزد پروردگارش برایش بهتر است و چارپایان بر شما حلالند مگر آنهایی که برایتان خوانده شده پس، از بتهای پلید و سخن باطل و دروغ اجتناب ورزید .(حج ، 30)
حالا با توجه به وعدههای ارائه شده ، به نظر شما کدام دسته از وعدهها قابل اعتماد بوده و ارزش دارد که آن را تعقیب کنیم ؟!
کدام وعده را باور کنیم ؟!!!
اخذ: تبیان
کلمات کلیدی: