راهکارهای عملی برای یادگیری دروس ریاضی وعلوم

همین حالا بنویس(نقش نوشتن دریادگیری ریاضی وعلوم)

نوشتن »توان بیان«خود» است.خود مجموعه ای است از دانستنیها،آگاهیها، بینشها وطرز تلقی هایی که دراثر یادگیری انجام شده ،بدست می آید.اگر ما یاددهندگان،بتوانیم به یادگیرندگان خود یاد بدهیمفبه آنچه یاد می گیرندفبیندیشند واندیشه شان رابیان کنند،به سخنی دیگرف«خود» رادریادگیریهایشان دخالت دهند،هیچ وقت آموخته ها رااز یاد نخواهند بردفیاآنچه رایاد می گیرند، سرسری نخواهند انگاشت.

ما معلمان،نمونه های زیادی داریم که دانش آموزانمان می فهمند ویاد می گیرند؛ولی نمی توانند آنچه راکه یاد گرفته اند، بیان کنند وبموقع سود ببرند. دراین صورت،باید اعتراف کنیم که آنها نفهمیده اند،ویایادگیریهای موفقیت آمیزی نداشته اند.

یکی از راهکارها ی عملی وقابل اجرا توسط«جینین ریان» استادتعلیم وتربیت دانشگاه اریزونا است. این مقاله باعنوان«همین حالا بنویس» درماهنامه حرفه ای معلمان آمده است؛

ترفند«همین حالا بنویس» برنامه ای است به منظور نوشتن برای یاد گرفتن درسهای ریاضیات وعلوم.برنامه ای که فقط چند دقیقه وقت کلاس رامی گیرد؛اما به طور معنا داری ،هم به نفع شاگردان وهم به سود معلمان است.این ترفند، نه تنها این فرصت را برای دانش آموزان فراهم می کند تا به مبادله اندیشه ها وباورهای خود بپردازند؛بلکه علاقه آنها را نسبت به موضوعی که یاد می گیرند،افزایش می دهد.

روش اجرا: معلم وقتی وارد کلاس شد بلافاصله یک سوال را روی تخته سیاه می نویسدواز شاگردان می خواهد به تنهایی براساس درسهای گذشته یا تجربه وذهن خود پاسخ کوتاهی به آن بدهند.پاسخ دادن به این پرسش وقت زیادی نمی گیرد،درست همان زمانی است که معلم می تواند علاوه بردیده بانی پیشرفت یادگیری دانش آموزانفبه حضور وغیاب آنها یا آماده کردن وسایل درس جدید(اکثر معلمان علوم در شروع کلاس برای آماده کردن وسایل باشلوغی کلاس مواجه هستند) وسایر کارهایی را که برای درس جدید لازم است،انجام دهید.وقتی بچه ها نوشتن راتمام کردند،معلم از چند نفر می خواهد داوطلبانه پاسخشان را بخوانند.معلم بطور پراکنده نیز از چند نفر می خواهد تا نوشته خود رابخواهند.باید توجه کرد که هر نوع امتیاز منفی یا مثبت ویانقد پاسخ ها در اجرای این برنامه ممنوع است. درانتها، بچه ها نوشته هایشان را نزد خود نگه می دارند تا سر فرصت خودشان کار خود رابازبینی کنند.

اگر هدف معلم درارائه سوال ،سنجش خود درمورد درس گذشته باشد که معلم بخوبی متوجه می شود که آنها درس گذشته را چقدر فهمیده اند (ارزشیابی ورودی) اما اگر هدفش تشخیص سطح کلاس برای موضوع جدید باشد متوجه می شود که شاگردان نسبت به موضوع جدید تا چه سطحی اطلاع دارند(ارزشیابی تشخیصی)

پرسشهای خوب آنهایی هستند که بتوانند جوی بوجود آورند که درآن دانش آـموزان قادر باشند موضوع را بازندگی روزموره خود ارتباط دهند واین ارتباط راباتمام وجود حس کنند.پرسشهای معلم باید«نظر مدار » باشد این پرسشها سبب می شوند بچه ها عقیده ونظر های خودشان رامهم بشمارند.به این ترتیب احساس مثبت بیشتری نسبت به ریاضی وعلوم به دست می آورند.( چه برای درس های گذشته وچه درس جدید)

نمونه سوالات: - اگر کشاورز بودید ومی توانستید هر بذری بکارید.کدام یک راانتخاب می کردید؟چرا؟

-اگر درجزیره ای به دام بیفتید وبتوانید هر عنصری از جدول عناصر انتخاب کنید کدام راانتخاب می کردید؟ چرا؟

- صدای مورد علاقه شما کدام است؟ چرااین صدا راانخاب کرده اید؟

-مساحت روی میز ی که نشته اید را چگونه بر آورد می کنید؟

-یک نمونه واقعی از زندگی خود یگوئید که ضرب درآن نقش داشته است؟

گرچه می توان این روش را برای دروس دیگر نیز یکار برد

یاد دادن برای یاد گرفتن   نویسنده :دکتر علی رئوف

باکمی تغییر وتلخیص توسط مجید رحمانی: دبیر واستاد دانشگاه majid-1350.mihanblog.com