سجزی | |||||||||
سجزی. ابو سعید احمد بن محمّد بن عبدالجلیل سجزی، ریاضیدان و منجّم ایرانی، متولّد در حدود سال 330 و متوفی در حدود 415. از مردم سیستان و از مشاهیر ریاضیدانان و منجّمان سده ی چهارم است، که بیشتر عمر خود را در شیراز به سر برده است. بخصوص در هندسه بسیار زبر دست بوده و تحقیقاتی درباره ی تقاطع قُطوع مخروطی و مسائل دیگر ریاضی کرده است. بیرونی در«آثارالباقیة» وی را «مهندس» گفته است. تا زمان سجزی، ریاضیدانان مسأله ی تثلیث زاویه را با روش هندسه ی متحرک، یعنی با حرکت دادن خط کش، حلّ می کردند. سجزی این مسأله را با تقاطع دایره و هذلولی متساوی القطرین حلّ کرد و آن را روش هندسه ی ثابت نامید. وی نخستین منجّم دوره ی اسلامی بود که عملاً فرض حرکت وضعی زمین را به کار بست. از سجزی کتب ریاضی و نجومی بسیار در دست است. |
کلمات کلیدی: