ایثار » که به معنای از خود گذشتگی و ترجیح و برتری است، در اخلاق اسلامی به معنای گذشت از خود به نفع دیگران است و اینکه درباره چیزهایی را که خود به آن نیازمندیم، دیگران را بر خود ترجیح دهیم.
اگر بخشی از مال خود را به دیگران بدهیم و برای خود هم نگه داریم، انفاق کرده ایم، ولی « ایثار » این است که مال خود را تماما به دیگری ببخشیم، در حالی که خود به آن نیاز داریم .
قرآن در این باره می‌فرماید:«. . . و یوثرون علی انفسهم و لوکان بهم خصاصه و من یوق شح نفسه فاولئک هم المفلحون» (بخشی از آیه 9 سوره حشر) (هر چند خودشان احتیاجی مبرم داشته باشند، آنها را بر خود مقدم می‌دارند. و هر کس از خسٌت نفس خود مصون ماند، رستگار می‌گردد.)

حضرت امام سجاد علیه السلام علاوه بر انفاق‌های گسترده و بی‌شمار، در زندگی خود ایثارهای فراوانی کرده است. امام صادق علیه السلام می فرماید:
امام سجاد علیه السلام در بسیاری از روزهایی که روزه می‌گرفت، امر می‌کرد گوسفندی قربانی کنند. سپس گوشت آن را خرد کنند، بپزند، و هنگامی که شب فرا می رسید، پیش از اینکه افطار کند، خود تقسیم غذا میان مستمندان را به عهده می گرفت. وقتی همه غذا تمام می‌شد، می‌فرمود برایش مقداری نان و خرما بیاورند و فقط با همان افطار می‌کرد.

منابع :

• بحارالانوار، ج 46، ص 71، حدیث 53 به نقل از محاسن