وقتی زن و مرد، به ایام خوش گذشته فکر می کنند، از خود می پرسند که اوایل رابطه مان، چگونه بود؟ پاسخ این است که با بلوغ زندگی، مسائلی که در آن دوران، مکاشفات عاشقانه ای داشته است با ادامه زندگی و تحمیل مسائل روزمره به زندگی، کم کم رابطه دو نفره، در اولویت های پایین تری قرار می گیرد. تعجبی ندارد که این مسئله، شروع اختلاف هاست و زوجین با هم غریبه می شوند.
در فرهنگ اسلامی، اولویت و تقدم خانواده یه اصل به حساب می آید.چنانچه رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «هرگاه خدا به یکی از شما خیری عطا کرد، ابتدا خود و خانواده اش را از آن بهره مند سازد.» 1 و نیز امام سجاد علیه السلام فرمودند: «اینکه وارد بازار شوم و پولی داشته باشم که برای خانواده ام گوشتی بخرم که بدان نیاز دارند، نزد من از آزادسازی برده ای محبوب تر است.»2
با شناخت زندگی و باورهای همسرتان می توانید درک و همدلی را جایگزین دلخوری و عصبانیت کنید
یکی از روش های رایج و البته زیانبار در هنگام مشکلات زناشویی، تلاش برای تغییر دادن شخصیت یکدیگر است. نتیجه همیشگی چنین روشی، مقاومت، احساس بیگانگی و تشدید اختلافات است. توصیه مشاوران به زوجین این است که: «بدانید تغییر مثبتی در رابطه شما رخ نخواهد داد، مگر آنکه یک نفر از شما – و ترجیحاً هر دو نفرتان- به جای تغییر دادن رفتار طرف مقابل، خودتان را تغییر دهید.
یکی از اصول مهم صمیمیت واقعی، رعایت احترام همسر است. در واقع، وقتی روابط ماندگار خواهند بود که طرفین به یکدیگر احترام بگذارند. رعایت نکردن احترام متقابل، باعث می شود طرفین احساس عجز و بی ارزش بودن کنند و عصبانی شوند.
امام صادق علیه السلام فرمودند: «خداوند عزوجل می فرماید: کسی که بنده مومن مرا احترام کند، حتماً از غضب من در امان است.»3
این اصل، در واقع، ضمیمه اصل سوم است یعنی احترام متقابل تلویحاً به این معناست که طرفین به رشد و کمال یکدیگر اهمیت دهند. بسیار پیش می آید که زن یا مرد تصور می کنند، اگر مثل هم فکر نکنند، معنایش این است درک متقابل ندارند. این طرز فکر، اساس بسیاری از اختلافات زوجین است. در حالیکه اگر زوجین بدانند هرکدام موجودات بی همتایی هستند می توانند با وجود اختلاف نظرهایشان در کنار هم زندگی کنند. این اختلاف نظرها و دیدگاه های مختلف مایه تحکیم رابطه است.
اکثر زوجین، دوران نامزدی را شادترین دوران زندگی مشترک خود می دانند. اما با پیش آمدن موضوعاتی مانند بچه داری، کار، خانه داری، مسائل مالی و ... صمیمیت در زندگی زوجین بسیار کمرنگ می شود و و زندگی استرس زا می شود. از رسول خدا صلی الله و علیه و آله روایت شده که «نزدیکترین شما به جایگاه من در قیامت، نیکوترین شما از جهت اخلاق و سودمندترین شما نسبت به خانواده خویش است»4
یکی از اصول مهم صمیمیت واقعی، رعایت احترام همسر است. رعایت نکردن احترام متقابل، باعث می شود طرفین احساس عجز و بی ارزش بودن کنند و عصبانی شوند
در یک رابطه محترمانه، تقسیم متعادل کار مهم است، تقسیم نامتعادل وظایف، احساس خستگی، ناکامی، استرس، آزردگی، بی اهمیت بودن، عجز و عصبانیت به دنبال دارد.
رسول رحمت صلی الله و علیه و آله فرمودند: «ای علی! به خانواده خود خدمت نمی کند مگر صدیق یا شهید یا مردی که خدا خیر دنیا و آخرت را برایش خواسته است.»5
دلگرمی دادن، مهمترین مهارت اجتماعی و پادزهر عصابیت است. عدم دلگرمی همسر، به احساس ضعف، بی ارزش بودن، ناامیدی، استرس، اضطراب، آزردگی و احساس سهیم نبودن منتهی می شود. البته نکته مهم این است که مطمئن شویم چیزی که از نظر ما دلگرم کننده است، عملاً برای همسرمان نیز دلگرم کننده باشد.
سعی کنید مهارت های برقراری ارتباط موثر را بیاموزید. به این منظور می توانید از کتابهای مختلفی با این موضوعات، استفاده کنید و یا از یک مشاور خانواده کمک بگیرید. ارتباط اثربخش، دارای مولفه هایی مهمی است که منجر به احساس ارزشمندی و اهمیت داشتن، محبوب بودن و در نتیجه صمیمیت بیشتر بین زوجین می شود.
زوجین هنگام اختلاف، معمولاً به دنبال مقصر می گردند و یکدیگر را سرزنش می کنند، در حالیکه این روند نه تنها مشکل را حل نمی کند بلکه باعث کدورت بینشان می شود. لذا باید «با هم» نه «روبروی هم» به دنبال یافتن راه حل مناسب باشند.
اصل دهم: خود را بشناسید!
زن و شوهر وقتی می توانند رابطه باثباتی داشته باشند که خود را خوب بشناسند. در متون دینی اسلام نیز آمده است: «من عرف نفسه فقد عرف ربه». یعنی شناخت خود، منجر به شناخت پروردگار می شود.
یکی از اصول مهم در روابط زناشویی این است که با تجارب همسرتان در زندگی آشنا شوید و بفهمید چگونه صاحب چنین باورهایی شده است. ما انسانها عادت داریم اختلافات را شخصی کنیم. وقتی همسرتان واکنش غیر طبیعی نشان می دهد، نتیجه می گیرید منظورش شما هستید. اما واقعیت این است که شما به دنبال نتیجه گیریهای قبلی خود، چنین نتیجه ای گرفته اید. با شناخت زندگی و باورهای همسرتان می توانید درک و همدلی را جایگزین دلخوری و عصبانیت کنید.
انسانها به حس کردن فیزیکی و کلامی عشق نیاز دارند. این نیاز را از طریق ازدواج رفع می کنند. محبت متقابل، محترمانه و ظریف فیزیکی و هیجانی، رأفتی بین زن و شوهر پدید می آورد. صمیمیت جنسی نیز یکی از صورتهای صمیمیت است. صورتهای دیگر صمیمیت فیزیکی عبارتند از لمس کردن، در آغوش کشیدن، نوازش و... که شاید از صمیمیت جنسی مهمتر هم باشند. صمیمیت فیزیکی، مبنای صمیمیت هیجانی، عشق، احترام متقابل، دلگرمی دادن و ارتباط است. رسول گرامی اسلام صلی الله و علیه و آله فرمودند: «هر عمل لهوی برای مومن، باطل است، مگر در سه چیز: .... ملاعبه با همسر.»6
یادمان باشد، دوازده اصلی که گفته شد، با یکدیگر رابطه دارند و از یکدیگر تأثیر می پذیرند.
اخذ: تبیان
کلمات کلیدی: