تقریبا همه افراد گزش پشه را در زندگی خود تجربه کرده اند. گاهی اوقات گزش پشه فقط باعث خارش و سوزش پوست نمی شود، بلکه ممکن است عفونت خاصی را وارد خون شما کند مانند بیماری تب دانگ و یا بیماری مالاریا.

علایم گزش پشه چیست؟

در ابتدا برجستگی کم رنگی بر روی پوست فرد ایجاد می کند که می تواند صورتی یا قرمز شود.

در مرحله بعد ایجاد خارش می کند.

برجستگی کم رنگ ممکن است بلافاصله ظاهر شود. اگر فرد حساسیت زیادی به نیش پشه داشته باشد، ممکن است منطقه بزرگ تری از قرمزی و خارش را روی پوست خود داشته باشد.

واکنش های شدید آلرژیکی (حساسیت)

واکنش های آلرژیک به ندرت پس از گزش پشه در فرد ایجاد می شود.

بروز علایمی مانند ورم گلو، کهیر، خس خس خیلی نادر است، ولی اگر رخ دهد بسیار خطرناک می باشد و تهدید کننده جان فرد است (شوک آنافیلاکسی) که حتما نیاز فوری به درمان پزشکی دارد.

چه بیماری هایی از راه نیش پشه منتقل می شوند؟

پشه می تواند بیماری های خطرناکی مانند تب دانگ ، مالاریا و ویروس west nile را منتقل کند.

علایم و نشانه های یک بیماری جدی ممکن است شامل موارد زیر باشد :

تب ، سردرد شدید، تغییرات عصبی مانند ضعف عضلانی یک طرف بدن، بدن درد، تهوع ، استفراغ، غدد متورم، جوش، بی حالی، گیجی و حساسیت به نور.

اگر پس از گزش پشه این علایم را در خود مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

کدام پشه ما را نیش می زند؟

گزش توسط پشه ماده انجام می گیرد. پشه ماده نیش خود را از طریق پوست وارد بدن ما می کند و خون ما را می مکد. در حالی که خون فرد را می مکد، مقداری از بزاق خود را که حاوی نوعی پروتیین است، وارد پوست ما می کند . این پروتیین حاوی مواد ضدانعقاد خون است تا پشه به راحتی بتواند خون را بمکد، بدون آنکه دستگاه ایمنی بدن ما، مانع این کار شود.

سیستم ایمنی بدن ما به این نوع پروتیین واکنش نشان می دهد و باعث خارش و برآمدگی در قسمت گزیده شده می گردد.

چه عواملی سبب می شود بیشتر در معرض گزش پشه قرار بگیریم؟

پشه از طریق ردیابی بو، میزان دی‌اکسیدکربنی که در هوای بازدم فرد وجود دارد و موادشیمیایی موجود در عرق فرد، قربانی خود را برای نیش زدن انتخاب می کند.

عوامل دیگری نیز وجود دارد که باعث می شود پشه بیشتر این افراد را نیش بزند. عواملی مانند :

- جنسیت مذکر

- افراد با گروه خونی  O

- افراد چاق

سن افراد نیز عامل تعیین کننده ای برای شدت علایم بوجود آمده بعد از نیش زدن می باشد. بزرگسالان چندین بار در طول زندگی توسط پشه گزیده شده اند، بنابراین به نیش زدن پشه کمتر حساسیت نشان می دهند، اما کودکان چون تجربه کمتری در گزش پشه دارند، حساسیت های بیشتری به گزش پشه نشان می دهند و هر چه کم سن و سال تر باشند بیشتر حساسند.

چگونه محل گزش پشه را درمان کنیم؟

- به محض نیش زدن پشه، جای نیش او را با آب و صابون بشویید.

- در صورت وجود خارش شدید در محل گزش، از لوسیون کالامین (تصویر روبرو) استفاده کنید. اگر این لوسیون را نداشتید می توانید خودتان آن را در منزل تهیه کنید، به این صورت که : مقدار مساوی آب و جوش شیرین را با هم ترکیب کنید. خوب آنها را به هم بزنید تا خمیری به دست بیاید. این ترکیب را روی محل موردنظر بزنید. این ترکیب در تسکین خارش پوست بسیار کمک می کند.

- مقداری یخ را در کیسه نایلونی ریخته و آن را روی محل مورد نظر بگذارید. یخ سبب می شود تا التهاب و ورم ناشی از نیش پشه فروکش کند. برخی پشه ها طوری نیش می زنند که پوست فرد پس از گزش، متورم شده و اندازه یک پرتقال می شود. گذاشتن یخ در کاهش این ورم خیلی موثر است.

- به علت حساسیت زیاد برخی افراد به نیش پشه، می توان تحت نظر پزشک از دارو استفاده کرد.

- به خاطر داشته باشید هرگز محل گزش پشه (مخصوصا انواع خاصی که التهاب های شدیدی را موجب می شوند) را نخارانید. هر بار که شما آن منطقه را می خارید، ماده هیستامین در بدن آزاد می شود و آن منطقه را تحریک می کند  تا بیشتر احساس خارش کنید.

- خارش های مداوم می تواند زخم های کوچکی در پوست ایجاد کند و راه ورود انواع میکروب ها را به داخل پوست باز می کند و منجر به بروز عفونت در آن محل می شود.

- محل گزش را هرگز با پارچه نبندید. پوشاندن آن قسمت، سبب تحریک بیشتر آن شده و حساسیت شما را برای خاراندن بیشتر آن منطقه افزایش می دهد.

چند نکته

- از لباس های رنگ روشن استفاده کنید. همانطور که گفته شد لباس های تیره، جاذب گرما هستند و پشه ها نیز محیط های گرم را برای مکیدن خون انسان ها انتخاب می کنند. پس استفاده از لباس های تیره رنگ، احتمال گزش پشه را افزایش می دهد.

- جلوگیری از نیش زدن پشه بسیار راحت تر از درمان علایم آن می باشد. پس حتما از پشه بند استفاده کنید و مواقعی که در منزل نیستید، حشره کش بزنید تا پشه های خانه بمیرند. همچنین می توانید از قرص های حشره‌کش استفاده کنید.

چرا پشه نیش می زند؟

پشه های ماده زمانی نیش می زنند که در حال آماده سازی خود برای تخم گذاری هستند. خونی که آنها می مکند سبب می شود تا بتوانند فرزندان سالمی به وجود آورند.

پشه ها بیشتر تمایل دارند که از پرندگان تغذیه کنند و آنها را نیش بزنند، ولی بوی انسان را بیشتر و بهتر ردیابی می کنند.

اخذ: تبیان